ten Załącznik w całości. Materiały z których wyprodukowano Twój rower
determinują sposób i częstotliwość dokonywania przeglądów.
Zignorowanie tego ostrzeżenia może doprowadzić do zniszczenia ramy,
widelca czy innych części i spowodować ciężkie obrażenia lub śmierć.
A. Zrozumieć metale
Stal jest tradycyjnym materiałem używanym do produkcji ram rowerowych.
Ma dobrą charakterystykę, ale w rowerach wyczynowych stal jest powszechnie
wypierana przez aluminium i częściowo tytan. Głównym czynnikiem
powodującym tę zmianę jest zainteresowanie miłośników dwóch kółek lżejszymi
rowerami.
Własności metali
Proszę zrozumieć, że nie ma prostego stwierdzenia charakteryzującego
użycie różnych rodzajów metali w rowerach. Prawdę mówiąc ważniejszy od
samego materiału jest sposób i technologia wykonania. Trzeba przyjrzeć się
metodzie jaką rower jest projektowany, testowany, wytwarzany i jaką posiada
charakterystykę.
Metale mają zróżnicowaną odporność na korozję. Stal trzeba zabezpieczać,
w przeciwnym razie zaatakuje ją rdza. Aluminium i tytan szybko wytwarzają na
powierzchni cienką powłokę tlenku, która chroni metal przed dalszą korozją.
Dlatego też obydwa metale są całkiem odporne. W przypadku aluminium
szczególną ostrożność należy wykazać w kontakcie z innymi metalami, gdyż
może wystąpić korozja galwaniczna.
Metale są stosunkowo plastyczne. Oznacza to że można je zginać, zawijać
i rozciągać zanim pękną. Spośród powszechnie używanych do produkcji ram
metali, najbardziej plastyczna jest stal, następnie tytan i aluminium.
Metale różnią się ciężarem właściwym. Ciężar właściwy jest proporcją masy
do objętości. Dla stali współczynnik ten wynosi 7,8 g/cm3 (gramów na centymetr
sześ¬cienny), dla tytanu 4,5 g/cm3, aluminium 2.75 g/cm3. Porównaj te wartości
z karbonem (węglowe włókno kompozytowe), dla którego wartość ta wynosi 1,45
g/cm3.
Metale ulegają zmęczeniu. Po odpowiednio długim stosowaniu pod
odpowiednio dużym obciążeniem w strukturze metalu pojawią się
prawdopodobnie pęknięcia, które prowadzą do zniszczenia. Bardzo ważne jest
abyś przeczytał poniżej „Podstawy zmęczenia metalu".
Powiedzmy, że wpadłeś do rowu, wjechałeś na skałę, uderzyłeś w samochód,
rowerzystę lub inny obiekt. Przy każdej prędkości powyżej szybkiego spaceru
Twoje ciało będzie przesuwało się nadal do przodu z momentem wyrzucającym
Cię przez kierownicę. Nie masz prawa i nie utrzymasz się na rowerze, a
co stanie się z ramą, widelcem czy innymi częściami roweru. Łatwo sobie
wyobrazić.
Czego oczekiwałbyś od ramy metalowej? To zależy od wielu złożonych
czynników i dlatego mówimy, że wypadkowość nie może być jedynym kryterium
oceny. Mając na uwadze to ważne stwierdzenie, możemy powiedzieć Ci,
że jeżeli uderzenie jest wystarczająco silne to widelec lub rama może się
odkształcić. W stalowym rowerze, widelec może się mocno wygiąć a rama
pozostanie niezniszczona. Aluminium jest mniej plastyczne od stali, ale możesz
się spodziewać, że zarówno widelec jak i rama również się odkształcą się. Przy
mocniejszym uderzeniu górna rura ramy może się złamać od naprężenia, a rura
43