Tabla de contenido
Idiomas disponibles
Idiomas disponibles
tur
ýsýtma elemaný üzerinde bulunan ýsý derecesinin eþit kalmasýný saðlamak
bakýmýndan, aletler ýsý ayarlama/kontrol sistemiyle (termostat) donatýlmýþtýr.
DVS 2208 bölüm 1 uyarýnca, genel olarak ýsý derecesi farklýlýðýnýn azamý
düzeyde 3 dereceye aþmamasý öngörülmektedir. Bu ayar hassasiyetine
ancak elektronik ýsý ayar kontrolü donanýmýyla ulaþýlabilmektedir. Bu sebepten
dolayý, ýsý dereceleri sabit ayarlanmýþ veya mekanik düzeyde tasarlanmýþ
ýsý ayarlama mekanizmalarýna sahip olan ýsýtma rezistanslý plastik boru
güdük kaynaklama aletleriyle DVS 2207 normu uyarýnca öngörülen kayna-
klama iþlemleri yapýlamamaktadýr.
REMS ýsýtma rezistanslý plastik boru güdük kaynaklama aletlerinin her tipinde
ýsý ayarlama olanaðý sunulmaktadýr. Aletler elektronik ýsý ayarlama ve kon-
trol sistemiyle donatýlmýþ olarak teslim edilmektedir. Bu ýsýtma rezistanslý
plastik boru güdük kaynaklama aletlerinin teknik veriler etiketlerinde altta
ki veriler bulunmaktadýr:
Mesela REMS SSG 180 EE: Ayarlanabilir ýsý derecesi, elektronik ýsý dere-
cesi muhafaza etme özelliði sayesinde, ayarlanmýþ olan ýsý derecesine ±1
derece tolerans arasýnda muhafaza etmekte olup, ayarlanmýþ olan 210
derecelik kaynaklama ýsýsýný (PE-maddesi için kaynaklama ýsýsýdýr) 209
derece ile 211 derece aralarýnda muhafaza edilmektedir.
2.4. Isýtma rezistanslý plastik boru güdük kaynaklama tertibatýnýn ön
ýsýtýlmasý iþlemi
Isýtma rezistanslý plastik boru güdük kaynaklama tertibatýnýn fiþi þebekeye
takýldýðýnda, alet ýsýnmaya baþlayacaktýr. Alet þebekeye baðlandýðýnda kýr-
mýzý renginde þebeke kontrol lambasý (5) ve yeþil renginde ýsý kontrol lam-
basý (6) yanacaktýr. Aletin ýsýnmasý için takriben 10 dakika zamaný ihtiyacý
bulunmaktadýr. Alet istenilen veya ayarlanmýþ olan ýsý derecesine ulaþtýðýnda,
ýsýtma rezistansýna giden elektrik akýmý otomatik olarak aletin üzerinde
bulunan ýsý ayarlama tertibatý (termostat) tarafýndan kapatýlmaktadýr. Kýrmýzý
renkli þebeke kontrol lambasý bu durumda yanmaya devam edecektir. Yeþil
rengindeki ýsý kontrol lambasý ise, yanýp sönerek elektrik beslenmesinin
sürekli olarak açýlýp kapandýðýný gösterecektir. Bir 10 dakikalýk bekleme
süresinin ardýndan (DVS 2207 normu bölüm 1 uyarýnca) kaynaklama iþle-
mine baþlanabilmektedir.
2.5. Kaynaklama ýsý derecesinin seçimi
Isýtma rezistanslý plastik boru güdük kaynaklama aletinin PE-HD-tipi borular
için kaynaklama ýsý derecesi önceden ayarlanmýþtýr (210 derece). Kayna-
klanacak borunun malzemesine ve borunun duvar kalýnlýðýna göre, bu kayna-
klama ýsý derecesinin düzeltilme mahiyetinde deðiþtirilmesi gerekebilmek-
tedir. Bu konuda boru veya þekillendirme parçalarý üreticilerinin uygulama
bilgileri ve talimatlarý dikkate alýnmalýdýr! Resim 3'de bu duruma yönelik
olarak borularýn çeþitli duvar kalýnlýklarýna istinaden takip edilecek veri çizel-
gesi ýsýtma elemanlarý ýsýsý ve boru duvar kalýnlýklarýna uyarlanmýþ bir biçimde
gösterilmiþtir. Genel olarak düþük duvar kalýnlýklarýnda daha üst ýsý dere-
cesi ayarý ve yüksek duvar kalýnlýklarýnda daha alçak ýsý dereceleri seçil-
melidir (DVS 2207 bölüm 1 uyarýnca). Ayrýca yaz veya kýþ dönemlerinden
kaynaklanan çevre ýsý derecesi farklýlýklarý da, çalýþma ýsý derecelerinin düzel-
tilme gereksinimini oluþturabilmektedirler. Bu özelliklerden dolayý, ýsýtma
aletlerinin yada elemanlarýnýn ýsý dereceleri mesela bir elektrikli yüzey ýsý
derecesi ölçüm aleti vasýtasýyla kontrol edilebilmektedir. Gerekli olduðu dur-
umlarda ýsý derecesi, ýsý derecesi ayar vidasý (7) döndürülerek düzeltilebil-
mektedir. Isý derecesi deðiþtirildiðinde, ýsýtma elemanlarýnýn takriben 10
dakika sonra istenilen dereceye ulaþacaklarý ve bu sürenin ardýndan kayna-
klama uygulamalarýna baþlanmasýnýn doðru olacaðý dikkate alýnmalýdýr.
3. Çalýþtýrma
3.1. Ýþlem yönteminin tarifi
Isýtma elemanlarý/rezistanslarý aracýlýyla güdük kaynaklama iþlemlerinde,
kaynaklanacak olan parçalarýn baðlantý yüzeyleri ýsýtma elemaný üzerinde
basýnç altýnda dengelenmektedir ve bu iþlemin ardýndan kaynaklama dere-
cesine kadar ýsýtýlmakta ve ýsýtma elemanýnýn/rezistansýnýn uzaklaþtýrýlmasýnýn
ardýndan basýnç kuvveti uygulanarak birleþtirilmektedir (Resim 4).
3.2. Kaynaklama iþlemlerinin hazýrlýklarý
Açýk alanlarda yapýlan çalýþmalarda kaynaklama iþlemlerinin uygunsuz hava
koþullarýndan dolayý, olumsuz etkilenmemelerine dikkat ediniz. Kötü hava
durumlarýnda veya kuvvetli güneþ ýþýðýnýn yansýmasý durumlarýnda, kayna-
klama yerlerinin üstlerinin örtülmeleri veya bir kaynak çadýrýnýn kurulmasý
faydalý olabilmektedir. Kaynaklama yerlerinin kontrolsüz olarak soðuma-
larýný önlemek için, kaynaklanan borunun bir ucunu, hava akýmýný engellemek
bakýmýndan kapatmakta fayda vardýr. Tam yuvarlaklýðýný yitirmiþ borular,
kaynaklama iþleminden evvel bir sýcak hava üfleme aleti vasýtasýyla, dik-
katlice ýsýtýlýp düzeltilmelidirler. Sadece ayný malzemeden ve ayný duvar
kalýnlýðýna sahip olan borular ve þekillendirme parçalarýný kaynaklama iþlem-
lerine tabi tutunuz.
3.3. Boru uçlarýnýn iþlenmeleri durumu
Kaynaklama iþleminden hemen önce, kaynaklanacak borularýn uçlarý iþleme
tabi tutulmalýdýr. Boru uçlarýnýn tamamen düzgün ve gönyeli bir biçimde
kesilmiþ olmalarý gerekmektedir. Düzgün kesim iþlemlerini REMS RAS tipi
boru kesme tertibatý ile saðlayabilirsiniz (bakýnýz bölüm 1.1.). gerektiðinde
kaynaklanacak olan düz yüzeyler bir býçak yada diðer türde bir kazýyýcý alet
ile temizlenmelidir. Kaynaklanacak olan yüzeylerin düzgünlük paralellikleri
resim 5'de gösterilmiþ olan aralýk geniþliðini aþmamalýdýr ve boru dýþ taraflarý
aralarýnda var olan uyuþmazlýk, boru duvar kalýnlýðýnýn % 10 oranýný aþma-
malýdýr. Kaynaklanacak duruma hazýr hale getirilmiþ kaynaklama yüzeyleri,
kaynaklama iþleminden evvel, bir daha ellenmemelidir.
3.4. Isýtma rezistanslý plastik boru güdük kaynaklama iþleminin
aþamalarý
Isýtma rezistanslý plastik boru güdük kaynaklama iþleminde birleþtirme yüzey-
leri bir ýsýtma elemaný/rezistansý sayesinde kaynaklama derecesine kadar
ýsýtýlmaktadýr ve kaynaklama derecesine ulaþýldýðýnda, ýsýtma elemanlarý
uzaklaþtýrýlýp, kaynaklama yüzeyleri basýnç altýnda birleþtirilerek kayna-
klanmaktadýr. Her kaynaklama iþleminden evvel, kaynaklama ýsýsýnýn ýsýtma
elemanýnýn çalýþma alaný civarýnda kontrol edilmesi gerekmektedir. Gerekli
durumlarda ýsýtma sýcaklýk derecesinin bölüm 2.5'de tarif edildiði biçimde
düzeltilmesi gerekmektedir. Kaynaklama iþlemine baþlamadan önce, yüzey
temizleme iþlemi uygulanmalýdýr ve ýsýtma elemanýnýn anti athesif (yapýþ-
mazlýk özellikli) yüzeyleri, tiftiklenmeyen nitelikte bir kaðýt veya bir bez ve
ispirto ve/veya teknik alkol vasýtasýyla, yaðdan arýndýrýlmýþ bir biçimde temiz-
lenmelidir. Isýtma takýmlarýnýn temizlenmeleri sýrasýnda, mutlak surette aletler
üzerinde bulunan anti athesif özellikte kaplama yüzeyinin, aletler tarafýndan
uygulanan mekanik darbeler sonucu zarar görmemesine dikkat edilmelidir.
Gerekli iþlemlerin yapýlmýþ olduðu kaynaklama yüzeyleri, kaynaklama iþle-
minden evvel bir daha ellenmemelidir.
Ýlgili yöntemin her adýmý resim 6'de gösterilmiþtir.
3.4.1. Kaynaklanacak parçalarýn uyarlanmalarý
Kaynaklanacak birleþme yüzeylerinin uyarlanmalarý sýrasýnda kendileri, çevre-
lerinde bir þiþkinlik oluþuncaya dek ýsýtma elemanýna doðru bastýrýlýrlar.
Uyarlama çalýþmalarý sýrasýnda mesela PE-maddeleri için, 0,15 N/mm² (DVS
2207 bölüm 1 uyarýnca) uyarlama basýncý uygulanmaktadýr.
Uygulanacak olan çeþitli boru çaplarý ile uygulanan borularýn çeþitli duvar
kalýnlýklarý doðrultusunda, birleþme yüzeylerine intikal ettirilmesi gereken
basýnç kuvvetinin, dengeleme kuvvetinin 0,15 N/mm²'ye intikal etmesi
doðrultusunda hesaplanmalarý gerekmektedir. Baský kuvveti-F dengeleme
kuvveti P'nin ürününden ve boru yüzeyi A (F = p • A) boru yüzeylerinin,
büyüklüklerine oranla daha büyük bir baský kuvveti ile birbirine bastýrýlarak
preslenmeleri gerekli olmaktadýr. Bu durumda mesela çapý 110mm olan
bir boruda, PN 3,2 (s = 3,5 mm) 1170 mm² olan bir boru yüzeyi ve böylece
F = 0,15 N/mm² • 1170 mm² = 175 N-kuvvet gerekli olmaktadýr. Resim
7'de gösterilen tabloda gerekli olan baský kuvvetinin deðerleri bulunmak-
tadýr ve bu deðerler doðrultusunda 2 boru ucu birbirine bastýrýlmaktadýr.
Daha büyük boru çaplarýnda ise, bu çalýþmalara uygun bir biçimde tasarl-
anmýþ bir kaynaklama tertibatýnýn kullanýlmasý gerekmektedir.
Borunun tüm çapý üzerinde eþit bir çýkýntý oluþtuðunda, dengeleme iþlemi
tamamlanmýþ sayýlmaktadýr. Bu çýkýntý en az olarak resim 8, bölüm 2'de
gösterilmiþ yüksekliðe denk olmalýdýr.
3.4.2. Isýtma iþlemi
Isýtma iþlemi için basýnç nerede ise sýfýra kadar düþürülecektir. Gerekli ýsýtma
süreleri resim 8, bölüm 3'de gösterilmiþtir. Isýtma aþamasýnda kaynakla-
nacak birleþtirme yüzeylerinin içine ýsý intikal etmektedir ve yüzeyleri kayna-
klanabilecek dereceye kadar ýsýtmaktadýr.
3.4.3. Ayar deðiþtirme iþlemi
Isýtma aþamasýnýn ardýndan birleþtirme yüzeyleri ýsýtma elemanýnýn üzerinden
çözülür ve ýsýtma elemaný geriye doðru çevrilerek yüzeylerden uzaklaþtýrýlýr.
Bu iþlem ýsýnmýþ bir durumda olan birleþtirme yüzeylerine deðmeden yapýl-
malýdýr. Bunun ardýndan birleþtirme yüzeyleri hýzlý ve kararlý bir biçimde bir-
birilerine yakýnlaþtýrýlmalýdýr. Bu ayar deðiþtirme süresi resim 8, bölüm 4'de
verilmiþ olan sürelerin kesinlikle tatbik edilmeleri gerekmektedir. Aksi tak-
dirde, birleþtirme yüzeylerinin istenilen birleþtirmenin saðlanamayacaðý bir
biçimde soðucaklarýndan dolayý geçmemelidir.
3.4.4. Birleþtirme
Birleþtirme yüzeyleri, birleþtirme anýnda nerede ise sýfýr hýzýyla buluþmalýdýr.
Bunun ardýndan birleþtirme kuvveti eþit bir biçimde ve kademesiz olarak
artarak 0,15 N/mm²'ye kadar intikal etmelidir ve resim 8, bölüm 5'de göste-
tur
Tabla de contenido
