pol
Zaciski mocujące powinny silnie opasywać rurę. Jeżeli tak nie jest, należy
przestawić nakrętkę mocującą (34) na mimośrodzie mocującym (35) w takie
położenie, by zamknięcie dźwigni mocującej (36) wymagało użycia pewnej siły.
3.4. Struganie końców rur
Bezpośrednio przed zgrzewaniem należy równo zestrugać końce rur. W tym
celu należy przechylić strug elektryczny w położenie robocze i włączyć przy-
ciskiem znajdującym się w uchwycie (20). Podczas pracy struga należy dociskać
koniec rury do tarcz struga przy pomocy dźwigni dociskającej (7). Strugać
należy tak długo, aż po obu stronach struga nie pojawią się równe wióry. Teraz
przy nadal pracującym strugu należy powoli zmniejszać nacisk dźwigni (7), aby
na zestruganych ściankach nie powstały nierówności. Po odchyleniu struga
łaczy się obie rury i sprawdza ich czołowe przyleganie i ewentualne przesunięcie
osiowe. Planowane powierzchnie pod ciśnieniem dopasowania nie powinny
wykazywać szpar większych aniżeli podane w tabeli na rys. 7. Przesunięcie
osiowe obydwu rur nie może przekraczać 10 % grubości ścianki rury. Obrobione
powierzchnie nie mogą być już dotykane przed zgrzewaniem.
Jeżeli podczas strugania rura lub kształka po jednej stronie jest już wystarcza-
jąco zestrugana, należy przestawić ogranicznik ruchu (w dolnej części obudowy
struga) w tę stronę. Umożliwia to struganie rury lub kształtki tylko po stronie
przeciwnej.
3.5. Kolejne etapy zgrzewania czołowego
Zgrzewanie czołowe polega na rozgrzaniu powierzchni łączonych przy pomocy
elementu grzejnego do temperatury zgrzewania i - po usunięciu elementu
grzejnego - zgrzaniu powierzchni. Przed każdym zgrzewaniem należy skon-
trolować temperaturę w obszarze pracy. W szczególnych przypadkach może
okazać się konieczna zmiana temperatury, jak opisano w punkcie 2.6. Przed
każdym zgrzewaniem należy przeczyścić element grzejny niepozostawiającym
włókien papierem lub szmatką nasączoną alkoholem technicznym. Należy
zwrócić szczególną uwagę, by na elemencie grzejnym nie pozostały resztki
tworzywa sztucznego. Podczas czyszczenia należy uważać, by nie uszkodzić
warstwy teflonowej pokrywającej element grzejny.
Etapy zgrzewania przedstawia rys. 8.
NOTYFIKACJA
Zastosowanie spirytusu do czyszczenia elementu grzejnego na skutek działania
zawartej w nim wody może obniżyć jakość zgrzewu.
3.5.1. Dopasowanie
Podczas dopasowania zgrzewane końce rur są dociskane do elementu grzej-
nego do momentu utworzenia się na rurach progu na obwodzie. Ciśnienie
dopasowania powinno wynosić 0,15 N/mm² (wg normy DVS 2207 cz. 1).
Siłę dociskającą rury należy obliczyć, gdyż jej wartość zależy od grubości
ścianek rur przy zadanym ciśnieniu 0,15 N/mm². Wartość siły jest iloczynem
ciśnienia dopasowania p oraz powierzchni przekroju rury A (F = p · A). Oznacza
to, że przy stałym ciśnieniu siła dociskająca jest wprost proporcjomnalna do
wielkości łączonych powierzchni. I tak, dla rury Ø 110 mm, SDR 33 (s = 3,4 mm)
powierzchnia wynosi 1140 mm², co daje ze wzoru żądaną wielkość siły docisku
F = 0,15 N/mm² · 1140 mm² = 170 N. Na każdej maszynie zamocowana jest
tabela podająca wartości sił (37) dla różnych rur. Rysunki 10 – 13 pokazują tabele
dla maszyn REMS SSM 160 RS, REMS SSM 160 KS, REMS SSM 250 KS,
REMS SSM 315 RF. Z tabeli (Rys. 9 i 16) należy odczytać konieczną wartość
siły docisku i użyć takiej siły przy pomocy dźwigni obrotowej (7). Przy dociskaniu
łączonych powierzchni wskaźnik (38) pokaże rzeczywistą siłę nacisku.
Przed rozpoczęciem zgrzewania należy sprawdzić, czy zaciski mocujące
trzymają rury wystarczająco mocno, by nie przesunęły się one pod wpływem
odpowiedniego docisku. W tym celu należy zestawić rury „na zimno" i docisnąć
je na próbę przy pomocy dźwigni dociskającej (7) siłą nie mniejszą niż konieczna.
Jeżeli rury nie są należycie zamocowane, należy odpowiednio ustawić nakrętki
mocujące (34) – (patrz pkt. 3.4.).
Dopasowanie uznaje się za zakończone, gdy na całych obwodach rur utworzą
się progi o wysokości nie mniejszej niż podana w drugiej kolumnie tabeli z
rys. 14.
3.5.2. Rozgrzewanie
Podczas rozgrzewania oba końce rur dotykają elementu grzejnego, lecz nie
są dociskane. Czas rozgrzewania podany jest w trzeciej kolumnie tabeli z
rys. 14. Podczas rozgrzewania dostarczane ciepło doprowadza końce rur do
temperatury zgrzewania.
3.5.3. Przestawianie
Po zakończeniu rozgrzewania należy odsunąć łączone powierzchnie od elementu
grzejnego, a jego samego odchylić. Następnie należy zbliżyć obie powierzchnie
do siebie w taki sposób, by w momencie zetknięcia prędkość dosuwania zmalała
do zera. Czas przestawiania nie może przekraczać czasu podanego na rys. 14,
kolumna 4, gdyż w przeciwnym razie powierzchnie łączenia ulegną niedozwo-
lonemu schłodzeniu.
3.5.4. Łączenie i zgrzewanie
Po zetknięciu się powierzchni należy równomiernie zwiększać siłę docisku, aż
do uzyskania żądanego ciśnienia łączenia wynoszącego 0,15 N/mm². Takie
ciśnienie powinno być utrzymywane przez cały czas stygnięcia (piąta kolumma
w tabeli z rys. 14). Przez czas stygnięcia utrzymuje się siłę docisku na stałym
poziomie, blokując dźwignię dociskającą dźwignią zaciskową (39). Wielkość
siły docisku należy odczytać – jak opisano w punkcie 3.5.1. – z tabel na rysunka
9 i 16. Po dociśnięciu musi utworzyć się podwójny próg na całym obwodzie
76
złączonych rur.Jego wygląd może służyć za pierwszy wskaźnik równomierności
zgrzewu. Wielkość K progu (rys. 15) musi być na całym obwodzie większa od
zera, czyli próg powinien w każdym miejscu wystawać ponad płaszczyznę rury.
3.5.5. Zwolnienie mocowania
Po ostygnięciu zgrzewu należy najpierw otworzyć dźwignię zaciskową (39),
przy czym dźwignię dociskającą (7) należy cały czas trzymać, by siła dociska-
jąca rury malała powoli. Następnie otwiera się dźwignia mocująca (36) i zgrzane
rury mogą zostać wyjęte z maszyny. Nie należy przyspieszać procesu chłodzenia
przy pomocy wody, strumienia zimnego powietrza itp. Informacje dotyczące
obciążalności można odczytać z danych producenta rur i kształtek.
4. Utrzymywanie w sprawności
PRZESTROGA
Zgrzewarkę doczołową z elementem grzejnym (5) wolno dotykać wyłącznie
za uchwyt (16) lub uchwyt (18)! Element grzejny oraz metalowe elementy
pomiędzy elementem grzejnym a uchwytem wykonanym z tworzywa sztucznego
osiągają temperaturę roboczą do 300°C. Dotknięcie tych elementów grozi
ciężkimi poparzeniami.
4.1. Konserwacja
OSTRZEŻENIE
Przed przystąpieniem do prac konserwacyjnych odłączyć wtyczkę sieciową!
Jeżeli urządzenie jest narażone na silne zabrudzenia, wówczas słupki, na
których poruszają się ruchome sanie lub zgrzewarka doczołowa z elementem
grzejnym (5) oraz elektryczny strug (6), należy co pewien czas wyczyścić i
nasmarować.
Powłoka zapobiegająca przywieraniu zgrzewarki doczołowej z elementem
grzejnym (5) powinna być przed każdym zgrzewaniem przeczyszczona niepo-
zostawiającym włókien papierem lub szmatką nasączoną alkoholem technicznym.
Przyklejone do elementu grzejnego resztki tworzywa sztucznego należy
natychmiast usunąć niepozostawiającym włókien papierem lub szmatką nasą-
czoną alkoholem technicznym. Należy przy tym uważać, by nie uszkodzić
warstwy zapobiegającej przywieraniu elementu grzejnego. Zastosowanie
spirytusu do czyszczenia elementu grzejnego na skutek działania zawartej w
nim wody może obniżyć jakość zgrzewu.
Elementy z tworzyw sztucznych (np. obudowę) czyścić wyłącznie środkiem do
czyszczenia maszyn REMS CleanM (nr kat. 140119) lub łagodnym mydłem i
wilgotną szmatką. Nie stosować środków czyszczących do użytku domowego.
Zawierają one różnego rodzaju środki chemiczne, które mogą uszkodzić
elementy z tworzyw sztucznych. Do czyszczenia elementów z tworzyw sztucz-
nych nie używać pod żadnym pozorem benzyny, terpentyny, rozcieńczalników
lub podobnych środków.
Uważać, by ciecze nie przedostały się do wnętrza urządzenia elektrycznego.
4.2. Przegląd/Serwisowanie
OSTRZEŻENIE
Przed wszelkimi pracami serwisowymi i naprawami należy wyciągnąć
wtyk sieciowy! Te czynności wolno wykonywać wyłącznie wykwalifikowanemu
specjalistycznemu personelowi.
Przekładnia elektrycznego struga posiada smarowanie dożywotnie i dlatego
nie wymaga smarowania. Silnik struga elektrycznego posiada szczotki węglowe.
Szczotki ulegają zużyciu i dlatego co jakiś czas należy jest sprawdzić i ewen-
tualnie wymienić. Używać wyłącznie oryginalnych szczotek węglowych REMS.
pol