4. Tubus
Aby zamontować tutbus teleskopu (rys. 1, 1) proszę odkręcić śrubę zacisku
tubusa (rys. 6, X) i otworzyć ją. Następnie proszę ustawić tubus na środku
uchwytu i ponownie zamknąć zacisk. Proszę zamknąć uchwyt poprzez
dokręcenie wcześniej odkręconej śruby. Teraz połóż tubus wraz z obejmą
montażową na montażu tak, aby objektyw skierowany był na północ.
Zamocuj uchwyt tubusa śrubą zaciskową na głowicy montażu (rys. 7).
5. Nasadzenie okularu
Państwa teleskop jest podstawowo wyposażony w trzy okulary (rys. 1+2, 18)
i jedno zwierciadło zenitalne (rys. 1+2, 19). Okularem określają Państwo
odpowiednie powiększenie teleskopu. Zanim nasadzą Państwo okulary
i zwierciadło zenitalne, proszę usunąć pokrywę przeciwpyłową z nasadki
okularu. (rys. 1, 6)
Proszę poluźnić śrubę zaciskową (rys. 8, X) przy nasadce okularu i nasadzić
najpierw zwierciadło zenitalne. Następnie proszę dokręcić śrubę zaciskową
(rys. 8, X). Na zakończenie proszę umocować w podobny sposób poprzez
otwarcie i zamknięcie śruby zaciskowej (rys. 9, X) okular o średnicy 20mm
w zwierciadle zenitalnym. Proszę zwrócić na to uwagę, aby wgląd okularu
wskazywał pionowo do góry. To ułatwi wygodną obserwację. W innym przy-
padku proszę odkręcić śrubę zaciskową (rys. 8, X) przy nasadce okularu i
przekręcić zwierciadło zenitalne w tą pozycję.
6. Montaż i regulacja szukacza (celownika)
Wcześniej zamontowany szukacz i umocowanie szukacza znajdują się w
opakowaniu. Proszę wsunąć zupełnie stopę uchwytu szukacza w podstawę
tubusu teleskopu (rys. 10). Umocowanie szukacza
zwrócić uwagę, aby obiektyw szukacza pokazywał w kierunku wlotu tubu-
sa. Przy uchwycie szukacza (rys. 1, 3) znajdują się dwie śruby zaciskowe
(czarne) i jedna śruba zabezpieczająca w łożysku sprężynowym (srebrna).
Śruby zaciskowe (czarne) należy przykręcić równomiernie tak daleko, aby
poczuć przy tym opór. Luneta szukacza jest teraz zabezpieczona. Przed
rozpoczęciem obserwacji należy koniecznie scentrować lunetkę szukacza
(celownika). Lunetka szukacza, jak i teleskop główny muszą wkazywać
dokładnie ten sam kierunek.
WSKAZÓWKA!
Centrowanie przeprowadzamy w sposób następujący:
i
Załóż okular 20mm na złączkę kątową i skieruj teleskop
główny na łatwy do znalezienia i charakterystyczny objekt
w okolicy (jak n.p. wierzchołek wieży kościelnej, szczyt
dachu budynku itp. – patrz ryc. 11). Odległość do
objektu powinna wynosić przynajmniej 200 – 300 m.
Objekt powinien znaleźć się dokładnie w centrum pola
widzenia okularu. Obraz w teleskopie nie jest wprawdzie
odwrócony, lecz odpowiada on odbiciu zwierciadlanemu.
Obraz szukacza (celownika) odpowiada rzeczywistości – zarówno w pionie,
jak i w poziomie. Obracaj jedno z dwóch (lewe lub prawe) pokręteł regulacji
ustawienia lunetki szukacza, stale obserwując okular celownika. Kontynuuj
tę czynność, dopóki krzyż celownika nie znajdzie się dokładnie w pozycji,
odpowiadającej obrazowi z okularu teleskopu głównego.
Regulacja ostrości lunetki szukacza (celownika) Przekręć obsadę soczewki
przedniej (ryc, 10, X) o jeden lub dwa obroty w lewo. Możesz teraz zmieniać
położenie pierścienia blokującego.
Popatrz przez szukacz na oddalony przedmiot. Ustaw ostrość obracając
obsadę soczewki przedniej do chwili otrzymania ostrego obrazu przedmiotu.
Zafiksuj ustawienie obsady soczewki przy pomocy pierścienia blokującego.
7. Pokrywy przeciwpyłowe
Aby ochronić wnętrze Państwa teleskopu przed kurzem i brudem, wlot tele-
skopu jest chroniony przez pokrywy przeciwpyłowe (rys. 12, X). Do obser-
wacji proszę ściągnąć pokrywy z wlotów okularów.
8. Giętkie wały
Aby ułatwić precyzyjne ustawienie osi deklinacji i rektascencji, nasadza się
giętkie wały na przewidziane do tego uchwyty obydwu osi. (rys. 13, X) Długi
giętki wał (rys. 1, 14) należy zamontować równolegle do tubusu teleskopu.
Umocowanie następuje za pomocą śruby zaciskowej na przewidzianym do
tego karbie osi. Krótki giętki wał (rys. 1, 15) należy zamontować z boku.
Umocowanie następuje za pomocą śruby zaciskowej na przewidzianym do
tego karbie osi. Państwa teleskop jest teraz gotowy do użytku.
CZĘŚĆ II – Obsługa
1. Montaż:
Teleskop wyposażony jest montaż nowego typu, umożliwiający dokonywanie
dwóch rodzajów obserwacji:
A: azymutalnej
B: paralaktycznej
ad A: Azymutalnej:
Ustawienie azymutalne umożliwia ruch teleskopu w płaszczyźnie poziomej
i pionowej.
1. Poluzuj śrubę ustalającą rektascensji poziomej (ryc. 14a, X) i opuść
płytę przechylną do pozycji poziomej (do oporu). Dociągnij ponownie śrubę
ustalającą.
2. Zwolnij zacisk pionowy (ryc. 15, A), ustaw tubus w pozycji poziomej i
zamknij zacisk. Teleskop można teraz obracać w płaszczyźnie poziomej i
pionowej przy pomocy wałów giętkich (ryc. 1, 14+15)
ad B: Paralaktycznej:
2. Obsługa: ustawienie teleskopu (nocą):
Wiele obserwacji wymaga stanowiska możliwie ciemnego, ponieważ źródła
światła (n.p. lampy lub latarnie uliczne) mogą przyczynić się do znacznego
pogorszenia ostrości szczegółów widocznych w okularze teleskopu.
naskakuje. Proszę
Kiedy opuszczamy jasno oświetlone pomieszczenie w porze nocnej,
nasze oczy muszą się przyzwyczaić do panującej na dworze ciemności.
Obserwacje astronomiczne powinieneś więc rozpocząć dopiero po upływie
ok. 20 minut od opuszczenia domu.
Nie dokonuj obserwacji z pomieszczeń zamkniętych i ustaw teleskop wraz z
wyposażeniem na stanowisku na ok. 30 minut przed rozpoczęciem seansu,
aby umożliwić wyrównanie temperatur otoczenia i wnętrza tubusa.
Należy również zatroszczyć się o to, aby teleskop był ustawiony na równym
i twardym gruncie.
3. Montaż – ustawienie – pozycja podstawowa:
Poluzuj śrubę ustalającą rektascensji poziomej (ryc. 14a, X) i ustaw płytę
przechylną (ryc. 15, B) w pozycji z grubsza zgodnej z szerością geograficzną
stanowiska obserwacyjnego, używając w tym celu skali na wsporniku płyty.
Obróć statyw w taki sposób, aby marka (N) skierowana była na północ.
Górna krawędź płyty przechylnej jest wtedy także odwrócona w kierunku
północnym (ryc. 14b), zaś drążek regulacji szerokości geograficznej (ryc.
14a, Y) wskazuje kierunek południowy.
4. Regulacja szerokości geograficznej:
Szerokość geograficzną stanowiska obserwacyjnego możesz ustalić przy
pomocy mapy drogowej, atlasu lub znaleźć w internecie. Niemcy leżą
pomiędzy 54° (Flensbrg) i 48° (Monachium) szerokości geograficznej.
Poluzuj śrubę ustalającą rektascensji poziomej (ryc. 14, X) i przechlaj płytę
aż do chwili, gdy szerokość geograficzna stanowiska będzie odpowiadać
wartości na skali drążka regulacji szerokości geograficznej (ryc. 14, Y) –
n.p. 51°.
5. Obróć oś deklinacji (ryc. 15, C) wraz z uchwytem teleskopu
o 90°.
Wstaw tubus w uchwyt, zwróć uwagę, aby był prawodłowo skierowany (patrz
ryc. i oznaczenie) i dociągnij śrubę zaciskową. Okular teleskopu powinien
być zwrócony w kierunku ziemi, zaś objektyw – skierowany na Gwiazdę
Polarną. Zwolnij teraz kolejno zaciski drążka regulacji szerokości geogra-
ficznej i osi deklinacji, aby ustawić Gwiazdę Polarną dokładnie w centrum
pola widzenia okularu. Zamknij zaciski. Od tej chwili statywu nie można
już poruszać ani przesuwać, gdyż spowodowałoby to utratę ustawień. Po
wykonaniu tych czynności teleskop ustawiony jest prawidłowo. Procedura
ta jest konieczna, aby było możliwe naprowadzenie teleskopu na określone
objekty na niebie.
6. Naprowadzanie i obserwacja
Przechyl teleskop główny (tubus) o 90° (ryc. 15, C). Obróć teleskop o 180°
w prawo lub w lewo, aby soczewka objektywu była skierowana w niebo.
Dociągnij wszystkie zaciski (ryc. 13, Y + ryc. 15, A) na tyle mocno, aby było
możliwe naprowadzanie teleskopu przy pomocy wałków giętkich. Ręczne
uruchomienie osi godzinowej (osi RA) za pośrednictwem wału giętkiego
= najlepszej dla obserwacji objektów na ziemi
= najlepszej dla obserwacji nieba
PL
33